|
Cultura Awajun
A continuación presentamos las fotografías del encuentro:
Images by: Dina Ananco
Publicado por: eAtamain
Compartiendo lo nuestro
Anciana inia, tambien se las acostumbra llamar como dukun
Inia nuwa iwagmamtai. Atavío tipico inia
La maravillosa experiencia de viajar en el marañon
Típica vivienda inia, la vida en armonia
|
Cultura Awajun
Image copyright
© CA Archive
Image copyright
© Google Maps
| AWAJUN | CASTELLANO |
|---|---|
| Achimat | Apoyarse, agarrarse |
| Achikbau | Prisionero |
| Achít | Agarrar, atrapar, tocar, encarcelar, clavar |
| Achu | Aguaje |
| Aénts | Persona, gente |
| Aéset | Quemar |
| Agá | Afuera |
| Aet | Verde |
| Agat | Escribir |
| Agkán | Desocupado, libre, tranquilo |
| Agkánbaegat | Librarse, independizarse |
| Agkánchau | Ocupado |
| Agkánjam | Soltera |
| Aikat | Hacer |
| Aimat | Contestar, responder |
| Aímkamu | Lleno |
| Aít | Contestar, responder |
| Ajáamat | Invitar, convidar |
| Ántut | Oír, escuchar |
| Atash | Gallina, gallo |
| Aujut | Leer, conversar |
| Ayamat | Descansar |
| Ayamjut | Defender |
| Buchak | Vestimenta típica de una mujer. |
| Bitat | En silencio |
| Bitáik | Huérfano |
| Buúk | Cabeza |
| Búutut | Llorar |
| Búutipa | No llores |
| Butsúk | Cerebro |
| Chapi | Yarina |
| Chajíp | Trueno |
| Da | Nombre |
| Mina daajuk | Mi nombre es |
| Dákat | Esperar |
| Amina dákajame | Te espero |
| Dapa | Abeja |
| Díich | Tío |
| Kakájam | Fuerte, valiente |
| Yácha | Inteligente, sabio/a |
| AWAJUN | CASTELLANO |
|---|---|
| Amekaitam | Hola |
| Wait aneasam | Por favor |
| See | Gracias |
| See kuashat | Muchas gracias |
| Eme anentajame | Te estimo mucho, me siento orgullosa/o de ti. |
| Tsagkugtugta | Perdóname |
Image copyright
© 2015 W. Atamain
Image copyright
© 2015 W. Atamain
Wíi San Martinka adutú pujujai yabaik, awig shig kuashat achu ayawai, nuniau asamtai achunum wégag chigkainiag ukú aágme, nunik tujuagmatai ashíimi tuinakui chagkinan entsakin kaig aidaujai wénujai. Jintá wégaku duka yugkunatin jusaik wetiame, tiin dukakesh, shiijam dukakesh, chiagkesh atsa kamaskesh. Jachai achuk tsupitiame nunika yúbaik ashitiame.
Wainjumek, iniatik shig pegkeg yuwá tsakaku ainaji. Kajimatkishmi iina pujutí, iina anentaimtajishkam, pegkeg pujut egakagmi tukée, iina muunji wajuk pujutan kuitamas pujú ajakú ainawa nunú kajimatkishmi. Juke yabaikek. Dui tikichin yutain augmatkui wainiami.
| Awajun | Castellano |
|---|---|
| Tsawaájumek | Buen día |
| Respuesta: Tsawaágjai | Buen día |
| Amekáitam | Hola, qué tal |
| Respuesta: Wíitjai | Soy yo (literalmente) |
| Ajum wainiámi | Nos vemos más tarde |
| Ibachik asa wainiámi | Nos vemos en un momento |
| Kashín wainiámi | Nos vemos mañana |
| Wainiámi | Nos vemos o adiós |
| Wainiatin amí | Nos vemos algún día |
| Awajun | Castellano |
|---|---|
| Anéajame | Te amo |
| Respuesta: Wíshakam anéajame | Yo también te amo |
| Tukeé aneéttajame | Siempre te amaré |
| Jikámajame | Te extraño |
| Shíig anéajai | Estoy feliz |
| Dushiajai | Sonrío |
| Dushigtá | Sonríe |
| Dushigtajum | Sonrían |
| Waít aneásam | Por favor |
| Seé | Gracias |
| Awajun | Castellano |
|---|---|
| Yácha | Inteligente, sabio |
| Kakájam | Fuerte, valiente |
| Anentaimat | Pensar |
| Shig anentaimat | Pensar bien |
| Kuitámat | Cuidar, proteger |
| Pégkeg | Bueno, agradable |
| Chichát | Hablar |
| Íkam | Bosque, naturaleza |
| Yumi | Agua |
| Nayaim | Cielo |
| Etsa | Sol |
| Nantu | Luna |
| Yaya | Estrella |
| Numi | Árbol |
| Núgka | Tierra |
| Kúntin | Animal |
| Píshak | Pájaro |
| Namák | Río, pez |
| Múja | Cordillera, montaña, cerro |
| Unuimágta | Aprende |
| Awajun | Castellano |
|---|---|
| Tsawaájumek | Buen día |
| Respuesta: Tsawaágjai | Buen día |
| Amekáitam | Hola, qué tal |
| Respuesta: Wíitjai | Soy yo (literalmente) |
| Wayaáta | Pasa |
| Ayú | Ya, de acuerdo |
| Kashín wainiámi | Nos vemos mañana |
| Wainiámi | Adiós, nos vemos |
| Waít aneásam | Por favor |
| Seé | Gracias |
| Chíi | Ah ya |
| ¿Dekaá? | ¿Así? ¿de verdad? |
| Jehé | Sí |
| Taáta | Ven |
| Aneájame | Te amo |
| Wámak waketkita | Vuelve pronto |
| Kajekaipa | No te molestes |
| Dushigtá | Sonríe |
| Kuitamamka wekaesata | Cuidate |
| Letter | Example | Translation | Pronunciation |
|---|---|---|---|
| Aa | Ája | Garden | |
| Bb | Bakáu | Cacao | |
| Chch | Chagkín | Basket | |
| Dd | Dáa | Name | |
| Ee | Éte | Hornet | |
| Gg | Bága | Caterpillar | |
| Hh | Jehá | Yes | |
| Ii | Ipák | Annatto | |
| Jj | Jápa | Deer | |
| Kk | Kaáp | Fly | |
| Mm | Máma | Yucca | |
| Nn | Nántu | Moon | |
| Pp | Pápag | Raft | |
| Rr | Suakarep | Frog | |
| Ss | Súwa | Huito | |
| Shsh | Sháa | Corn | |
| Tt | Tawás | Awajun headdress | |
| Tsts | Tsetsék | Cold | |
| Uu | Úchi | Child | |
| Ww | Wáwa | Log from at raft | |
| Yy | Yáya | Star |